NARZÄDY PĹCIOWE MÄSKIE
NarzÄ
dy pĹciowe mÄskie dzieli siÄ na wewnÄtrzne i zewnÄtrzne. Do narzÄ
dĂłw wewnÄtrznych zalicza siÄ: parzyste jÄ
dro, najÄ
drze, nasieniowĂłd, pÄcherzyki nasienne i nieparzysty gruczoĹ krokowy (stercz, prostata).
NarzÄ
dami pĹciowymi zewnÄtrznymi sÄ
: narzÄ
d kopulacyjny – prÄ
cie, w ktĂłrym przebiega cewka moczowa, i worek mosznowy-moszna, w ktĂłrym leĹźÄ
jÄ
dra.
JÄ
dro jest mÄskÄ
gonadÄ
, wytwarzajÄ
cÄ
komĂłrki pĹciowe, plemniki i hormony (androgeny), majÄ
ce wpĹyw na powstanie pierwotnych J wtĂłrnych cech pĹciowych. JÄ
dro ma ksztaĹt owalny, nieco spĹaszczony bocznie, wielkoÂści orzecha wĹoskiego. DĹugoÂśÄ jego wynosi 4-5 cm, szerokoÂśÄ 2,5-3,5 cm, gruboÂśÄ 2- -2,5 cm. Masa jego waha siÄ od 20 do 30 g. MoĹźna w nim wyróşniÄ dwa koĹce: gĂłrny i dolny, dwa brzegi: przedni i tylny oraz dwie powierzchnie: bocznÄ
i przyÂśrodkowÄ
. Z zewnÄ
trz jÄ
dro otoczone jest dwiema blaszkami bĹony surowiczej, pod ktĂłrymi znajduje siÄ bĹona biaĹawa.
JÄ
dro podzielone jest pasmami ĹÄ
cznotkankowymi – przegrodami na pĹaciki, wewnÄ
trz ktĂłrych znajdujÄ
siÄ cewki nasienne krÄte, ktĂłre przechodzÄ
w cewki nasienne proste. W cewkach nasiennych krÄtych odbywa siÄ spermatogeneza, czyli wytwarzanie plemnikĂłw. Cewki proste tworzÄ
sieÄ ÂśrĂłdjÄ
drza, z ktĂłrej powstajÄ
przewodziki uchodzÄ
ce do gĹowy najÄ
drza.
NajÄ
drze poĹoĹźone jest na obrzeĹźu jÄ
dra. Widoczne sÄ
w nim gĹowa, trzon i ogon. W najÄ
drzu powstaje przewĂłd najÄ
drza, ktĂłry przechodzi w nasieniowĂłd.
Plemnik ma gĹĂłwkÄ , ktĂłra zawiera chromatynÄ, szyjkÄ, wstawkÄ , wewnÄ trz ktĂłrej jest spiralna niÄ utworzona z mitochondriĂłw, oraz witkÄ, a w niej wĹĂłkno osiowe.
NasieniowĂłd przebiega w powrĂłzku nasiennym. DĹugoÂśÄ jego wynosi od 50 do 60 cm. Wyróşnia siÄ w nim odcinek leĹźÄ
cy w worku mosznowym, kanale pachwinowym, jamie brzusznej i miednicy mniejszej. KoĹczy siÄ on baĹkÄ
nasieniowodu, do ktĂłrej uchodzÄ
pÄcherzyki nasienne. BaĹki nasieniowodĂłw przechodzÄ
w przewody wytryskowe, uchodzÄ
ce na wzgĂłrku nasiennym do cewki moczowej.
PÄcherzyki nasienne sÄ
to parzyste gruczoĹy wytwarzajÄ
ce pĹyn (zawierajÄ
cy enzymy), ktĂłry odprowadzany jest do baĹki nasieniowodu.
GruczoĹ krokowy (stercz, prostata) ma ksztaĹt i wielkoÂśÄ kasztana jadalnego (2 x 3×4 cm), wyróşnia siÄ w nim podstawÄ skierowanÄ
ku gĂłrze i wierzchoĹek skierowany ku doĹowi. LeĹźy w miednicy mniejszej poniĹźej pÄcherza moczowego, do ktĂłrego przylega podstawÄ
. WierzchoĹek jego spoczywa na przeponie moczowo-pĹciowej. Przez gruczoĹ ten przechodzi cewka moczowa, do ktĂłrej uchodzÄ
przewody wytryskowe. Wydzielina gruczoĹu jest skĹadnikiem nasienia, stanowiÄ
c okoĹo 20% jego masy. Ponadto zawiera ona substancje hormonalnie czynne – prostaglandyny. Przewodziki wyprowadzajÄ
ce gruczoĹu uchodzÄ
do cewki moczowej.
PrÄ
cie jest narzÄ
dem pĹciowym mÄskim zewnÄtrznym, zwane teĹź czĹonkiem mÄskim. Jest ono narzÄ
dem kopulacyjnym i koĹcowym odcinkiem drĂłg moczowych. PrÄ
cie ma ksztaĹt podĹuĹźnego walca zakoĹczonego stoĹźkiem. DĹugoÂśÄ w stanie spoczynku wynosi okoĹo 9 cm, a w stanie wzwodu 15-17 cm. MoĹźna w nim wyróşniÄ czÄÂśÄ nieruchomÄ
tylnÄ
(zroÂśniÄtÄ
z gaĹÄziami koÂści Ĺonowych) i czÄÂśÄ ruchomÄ
, ktĂłrÄ
stanowi trzon i ĹźoĹÄ
dÄ˝. Trzon jest zbudowany z dwĂłch ciaĹ jamistych i ciaĹa gÄ
bczastego. CiaĹa jamiste sÄ
umiejscowione po stronie grzbietowej prÄ
cia i zroÂśniÄte ze sobÄ
.
Z zewnÄ
trz otacza je silna bĹona biaĹawa. KoĹce ciaĹ jamistych sÄ
ostro zakoĹczone i na nich jest nasadzona ĹźoĹÄ
dÄ˝, bÄdÄ
ca obwodowÄ
czÄÂściÄ
ciaĹa gÄ
bczastego. Na szczycie ĹźoĹÄdzi znajduje siÄ ujÂście cewki moczowej, Na granicy ĹźoĹÄdzi i trzonu prÄ
cia jest szyjka, ktĂłrej ograniczenie stanowi brzeg ĹźoĹÄdzi, zwany koronÄ
. CiaĹo gÄ
bczaste rozpoczyna siÄ opuszkÄ
prÄ
cia leĹźÄ
cÄ
na przeponie moczowo-pĹciowej, dalej przechodzi w trzon, koĹczÄ
cy siÄ stoĹźkowato ĹźoĹÄdzia. WewnÄ
trz ciaĹa gÄ
bczastego umieszczona jest – jak to juĹź wspomniano – cewka moczowa. Budowa wewnÄtrzna ciaĹ jamistych i ciaĹa gÄ
bczastego jest podobna. MajÄ
one ukĹad nieregularnych przestrzeni naczyniowych, rozmieszczonych pomiÄdzy beleczkami ĹÄ
cznotkankowymi pochodzÄ
cymi z bĹony biaĹawej. Krew do ciaĹ jamistych dopĹywa tÄtnicÄ
gĹÄbokÄ
i grzbietowÄ
prÄ
cia. Trzon prÄ
cia z zewnÄ
trz pokrywa cienka Ĺatwo przesuwalna skĂłra, ĹÄ
czÄ
ca siÄ z podĹoĹźem wzdĹuĹź brzegu ĹźoĹÄdzi (korony). Poza okresami wzwodu skĂłra prÄ
cia tworzy faĹd pokrywajÄ
cy ĹźoĹÄ
dÄ˝ zwany napletkiem. Od strony wewnÄtrznej napletka znajduje siÄ wÄdzideĹko napletka zapobiegajÄ
ce nadmiernemu cofaniu siÄ skĂłry.
Moszna jest kolejnym narzÄ
dem zewnÄtrznym. Jest ona workiem skĂłrnym, wewnÄ
trz ktĂłrego znajdujÄ
siÄ jÄ
dra. SkĂłra worka mosznowego jest ciemniejsza i owĹosiona, charakteryzuje siÄ obecnoÂściÄ
warstwy miÄÂśniowej (gĹadkiej), tworzÄ
cej tak zwanÄ
bĹonÄ kurczliwÄ
. ObecnoÂśÄ bĹony kurczliwej powoduje, Ĺźe w zaleĹźnoÂści od Âśrodowiska, w ktĂłrym siÄ znajduje, moĹźe ona kurczyÄ siÄ i regulowaÄ temperaturÄ w worku mosznowym, co jest istotne dla funkcji jÄ
der.
Na zakoĹczenie omawiania narzÄ
dĂłw pĹciowych mÄskich naleĹźy zaznaczyÄ, Ĺźe jÄ
dra czasem nie znajdujÄ
siÄ w worku mosznowym i pozostajÄ
w jamie brzusznej – nazywa siÄ to niezstÄ
pieniem jÄ
der – wnÄtrostwem. Taki stan wymaga leczenia chirurgicznego.
hastagi na stronie:
#budowa członka